Bertolt Brecht Η “Εβραία”

Shades online

Η “Εβραία” είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht“τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στον μονόλογο αυτό μια Γερμανίδα Εβραία, η Ιουδήθ Κέιθ, γυναίκα γιατρού, αποφασίζει να εγκαταλείψει τη ναζιστική Γερμανία για να πάει στο Άμστερνταμ, για να μη σταθεί εμπόδιο στην καριέρα του συζύγου της. Μέσα από ένα προσωπικό δράμα διαφαίνεται το καθεστώς του τρόμου, που έχει διαπεράσει και διαστρέψει τη ζωή, τις σχέσεις, τη συμπεριφορά και τη σκέψη των ανθρώπων. Η υποκρισία γίνεται χαρακτηριστικό γνώρισμα κάθε ανθρώπινης σχέσης, καθώς όλα μοιάζουν υποταγμένα στο κατασταλτικό κράτος και αλλοτριωμένα από τη χιτλερική ιδεολογία. Στο κείμενο αποτυπώνεται η…

View original post 317 more words

Το «Κατηγορώ» του Εμίλ Ζολά

Shades online

Σαν Σήμερα το 1898: Ο Γάλλος συγγραφέας και δημοσιογράφος Εμίλ Ζολά (1840-1902), δημοσιεύει στην εφημερίδα «Ορόρ» (Αυγή) ανοιχτή επιστολή καταπέλτη προς τον πρόεδρο της Γαλλίας, το περίφημο «Κατηγορώ…!».

Κάθε παράγραφος ξεκινούσε με τη λέξη «Κατηγορώ». Κατηγορούσε τη στρατιωτική δικαιοσύνη ότι αθώωσε «με άνωθεν εντολή» τον ταγματάρχη πεζικού (και πραγματικό ένοχο), κόμη Βασλέν Εστερχάζι, που δικαζόταν με την κατηγορία της πλαστογραφίας εγγράφου. Κατηγορούσε την κυβέρνηση ότι συγκάλυψε τις ανομίες τού γενικού επιτελείου στρατού κι ότι υποδαύλισε τον αντισημιτικό φανατισμό. Κατηγορούσε συνωμότες, εθνικιστές, μοναρχικούς ότι έστειλαν κατάδικο στο νησί του Διαβόλου έναν αθώο, αφήνοντας ατιμώρητους τους πραγματικούς ενόχους.

Παράλληλα, δήλωνε την απέχθειά του προς την υποκρισία και τον φανατισμό. Ήταν μια εκρηκτική παρέμβαση στην πολύκροτη «υπόθεση Ντρέιφους» που είχε συγκλονίσει τη Γαλλία και ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που οι διανοούμενοι μιας χώρας έπαιρναν στα χέρια τους την κατάσταση και με δυναμική παρέμβαση απαιτούσαν δικαιοσύνη και σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων ενός…

View original post 193 more words

Λίγες λέξεις για την Εύη…

AIKATERINI TEMPELI

Τη βλέπω στη φωτογραφία που διάλεξε η αδερφή της, η Γεωργία, χαμογελαστή. μ’ αυτήν τη δύναμη στο βλέμμα και σκέφτομαι, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, που τη γνωρίσαμε πόσο άδικο είναι το φευγιό της…

Μας αιφνιδίασε και μας πάγωσε χτες η είδηση του θανάτου της. Λέγαμε μεταξύ μας, ότι δε μπορούμε να το συνειδητοποιήσουμε… Εκείνη πέταξε, αλλά όσα μοιραστήκαμε (τόσο σε συλλογικό επίπεδο στην Πρωτοβουλία ‘Ψ’, όσο και προσωπικά και την ευχαριστώ γι’ αυτό), μας ενώνουν και θα μας ενώνουν.

Το ίχνος που άφησε στον κόσμο, με τις λέξεις και τις πράξεις της, είναι όμορφο. Αγωνίστηκε για όσα πίστευε, νοιάστηκε για τους ανθρώπους γύρω της. Την αποχαιρετούμε και θα τη θυμόμαστε. Από καρδιάς συλλυπητήρια στους οικείους της…

View original post

Λάδι από τον ήλιο

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Μια από τις παράπλευρες συνέπειες της ρωσικής εισβολής και του πολέμου στην Ουκρανία είναι και η παγκόσμια έλλειψη διάφορων προϊόντων, ανάμεσά τους και του ηλιέλαιου.

Το 2018 η Ουκρανία και η Ρωσία παρήγαγαν (ή πάραξαν) το 53% της παγκόσμιας παραγωγής ηλιελαίου, η δε παραγωγή τους, ιδίως της Ουκρανίας, στο μεγαλύτερο ποσοστό της προοριζόταν για εξαγωγή -και βέβαια, τώρα με τον πόλεμο αυτό το ηλιέλαιο λείπει από την παγκόσμια αγορά. Μάλιστα, η παγκόσμια έλλειψη ηλιελαίου είχε αρχίσει ήδη από πριν, επειδή η παραγωγή του 2021 ήταν κακή. Με τον πόλεμο, τα πράγματα απόγιναν.

Το ηλιέλαιο είναι φυτικό έλαιο, όχι βέβαια από τον ήλιο που λέω στον τίτλο, παρόλο που θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί πως αν το σπορέλαιο είναι το λάδι που βγαίνει από σπόρους τότε και το ηλιέλαιο είναι το λάδι από τον ήλιο. Από τον ηλίανθο, φυσικά, βγαίνει το ηλιέλαιο (βρίσκουμε και τον τύπο ηλιανθέλαιο άλλωστε), αυτό το εντυπωσιακό…

View original post 617 more words

Όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες…

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

…εκείνοι τρώγανε βελανίδια, σύμφωνα με μια από τις εκδοχές. Ή, αν θέλετε, εκείνοι ζούσαν απάνω στα δέντρα. Ή, ζούσαν στις σπηλιές. Ή, τρώγανε βατόμουρα.

Εμείς βέβαια είμαστε οι Έλληνες, εκείνοι οι δυτικοευρωπαίοι, που τώρα μας έχουν ξεπεράσει και μας κουνάνε και το δάχτυλο. Το “εμείς” και το “εκείνοι” βέβαια σηκώνει πολύ νερό, κατά πόσο δηλαδή οι σημερινοί κάτοικοι αυτής της περιοχής όπου χτίστηκε πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια ο Παρθενώνας είμαστε πράγματι απόγονοι εκείνων που τον έχτισαν (πιο σωστά, που αποφάσισαν να χτιστεί, διότι δούλοι θα τον έχτισαν υποθέτω). Αλλά δεν θα το εξετάσουμε σήμερα αυτό το ζήτημα. Μόνο το ρητό θα εξετάσουμε.

Το ρητό λοιπόν δηλώνει ότι όταν οι πρόγονοί μας δημιουργούσαν έναν αξιοθαύμαστο πολιτισμό, οι πρόγονοι των άλλων βρίσκονταν σε πολύ χαμηλότερο στάδιο ανάπτυξης, ακόμα στο τροφοσυλλεκτικό στάδιο, αφού δεν καλλιεργούσαν ακόμα αλλά απλώς έτρωγαν καρπούς από τα δέντρα.

Όπως είπα, η δεύτερη πρόταση του ρητού εμφανίζεται σε…

View original post 662 more words

Κάτι σαν όνειρο, ένας άνθρωπος κι ένας γάιδαρος (τρία διηγήματα του gpointofview)

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Πολλές φορές έχουμε δημοσιεύσει στο ιστολόγιο διηγήματα του φίλου μας του Τζι. Το τελευταίο ήταν πριν από δυο μήνες κι εκεί θα βρείτε λινκ προς τα προηγούμενα.

Όπως και άλλα διηγήματα του Τζι, έτσι κι αυτά συνδέονται με τραγούδι, τούτη τη φορά ελληνικό, που μπαίνει σαν ιντερλούδιο μετά το πρώτο διήγημα. Τα διηγήματα αυτά τα αφιερώνουμε στη μνήμη του αξέχαστου φίλου μας Γιάννη Ιατρού, επειδή λίγο πριν από τον αδόκητο θάνατο του Γιάννη ο Τζι τού είχε ζητήσει τη βοήθεια για τη μορφοποίηση -και φυσικά ο Γιάννης είχε δώσει τη βοήθειά του, όπως με τόση γενναιοδωρία και αξιοσύνη έκανε πάντοτε.

1. Το στρείδι και το μαργαριτάρι

Περίεργα νερά αυτά της Μεσόγειος, αλλού σου μοιάζουν φιλικά, κι αλλού μόνο το χρώμα τους προειδοποιεί κινδύνους. Μεγαλωμένη στα ήρεμα νερά της Καλλονής η κοπελιά-λέγανε πως από αυτήν πήρε το όνομά του ο κόλπος- ανεβοκατέβαινε από τον αφρό στον πλούσιο σε όστρακα βυθό, μα δεν…

View original post 2,233 more words

Μεζεδάκια του Ενδέχεται

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Και βάζω αυτόν τον τίτλο διότι σήμερα βρισκόμαστε στη μέση του μηνός Ενδέχεται, συγκεκριμένα στις 14 Ενδέχεται.

Ποιος είναι ο μήνας Ενδέχεται; Δείτε εδώ τη σελίδα της Κοσμοτέ, αν και βέβαια αυτό το μήνυμα είναι παλιότερο, είναι από τις 7 του Ενδέχεται, από το περασμένο Σάββατο.

Εντάξει, ο Μάιος είναι, που είναι May στα αγγλικά, και έχουν γίνει πολλά λογοπαίγνια, ιδίως τότε που ήταν πρωθυπουργός στην Αγγλία η Τερέζα Ενδέχ… η Teresa May.

Αλλά και παλι, είναι περίεργο αν η Κοσμοτέ μεταφράζει από τα αγγλικά στα ελληνικά τα μηνύματά της, όπως επίσης και ότι μια τόσο μεγάλη εταίρεία χρησιμοποιεί αυτόματη μετάφραση και μάλιστα τόσο κακής ποιότητας -διότι και η “περιορισμένη κλήρωση” δεν στέκει και τόσο καλά.

* Συνηθισμένο λάθος είναι να βάζουν κάποιοι απόστροφο στο “εξ” (που δεν χρειάζεται, αφού δεν χάνεται κάποιο γράμμα). Πιο εξεζητημένο είναι αυτό που κάνουν άλλοι, να βάζουν απόστροφο στο “εν” -απόστροφο του μανάβη, που…

View original post 1,127 more words

Κώστας Γκουσγκούνης (1931-2022)

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Προχτές το απόγευμα, που μαθεύτηκε η είδηση για τον θάνατο του Κώστα Γκουσγκούνη δεν προλάβαινα να γράψω κάτι, αλλά δεν θα πρέπει να μείνει αμνημόνευτος, οπότε έγραψα το σημερινό μας άρθρο. Mου το ζήτησαν, άλλωστε, δυο τρεις φίλοι.

Ο Κώστας Γκουσγκούνης, επιτομή της καλτ μορφής, πέθανε πλήρης ημερών στις 6 Μαΐου, με κλεισμένα τα 91 του χρόνια. Γεννήθηκε το 1931 στη Λάρισα και, όπως και ο πατέρας του, έγινε φωτογράφος. Είχε φωτογραφείο στον Χολαργό, δίπλα στο (πάλαι ποτέ) Σινέ Αλόμα. Όπως έγραψε ο θείος Θανάσης στο Τουίτερ, Αμέτρητοι πιτσιρικάδες έβγαλαν εκεί φωτογραφίες ταυτότητας (και φυσικά μετά διηγούνταν την σύντομη συνάντησή τους με τον φωτογράφο θρύλο).

Θρύλος βέβαια δεν έγινε ως φωτογράφος, αλλά από την καριέρα του στη μεγάλη οθόνη. Ξεκίνησε με μικρούς ρόλους σε ταινίες της Φίνος Φιλμ, που μερικές φορές δεν τον αναφέρουν καν στο ζενερίκ της ταινίας, όπως τη Θεία απ’ το Σικάγο.

Στην ταινία Μια ζωή…

View original post 744 more words

Διαβάζοντας το fanzine της «Λοκομοτίβα»: Απ’ τη Locotrip, Τεύχος Τέταρτο

AIKATERINI TEMPELI

(φωτογραφία: προσωπικό αρχείο)

Αυτήν τη φορά μοιράζομαι μαζί σας με καθυστέρηση τις σκέψεις μου για το τέταρτο τεύχος του fanzine της “Λοκομοτίβας” που κυκλοφορεί απ’ τη Locotrip, μιας και καλώς προηγήθηκε η παρουσίαση του στο χώρο. Όσα όμως ζείτε μακριά απ’ την Αθήνα ή δε μπορέσατε να είστε εκεί τη συγκεκριμένη βραδιά, αξίζει να πάρετε μια ιδέα για τα περιεχόμενα του.

Το πρώτο κείμενο λοιπόν που διάβασα, είναι της Λυδίας και με συγκίνησε πολύ. Περιγράφει πόσο ριζικά άλλαξε η ζωή της οικογένειάς της μετά από μια πυρκαγιά. Ακόμη κι αν γλυτώσεις απ’ τις φλόγες, σου αφήνει άλλα σημάδια ένα τέτοιο τραυματικό γεγονός. Πολλοί άνθρωποι θα ταυτιστούν μαζί της διαβάζοντας το και φυσικά είναι εξοργιστικό που αυτή η ιστορία επαναλαμβάνεται κάθε καλοκαίρι.

Ξεχώρισα επίσης, τα ποιήματα και τα κείμενα της Β., του Κουρτ, της Δάφνης, του Δημήτρη Λ., της Τζένης κι άλλων παιδιών που δε γνωρίζω κι είναι όμορφο να βουτάω…

View original post 153 more words

Τότε που οι κοπέλες φορούσανε φουστάνια – 9 (μυθιστόρημα του Δημήτρη Σαραντάκου)

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Εδώ και λίγο καιρό άρχισα να δημοσιεύω, ύστερα και από τη δική σας ενθάρρυνση, ένα ανέκδοτο μυθιστόρημα του πατέρα μου.

Οι δημοσιεύσεις γίνονται κανονικά κάθε δεύτερη Τρίτη. Η σημερινή συνέχεια είναι η ένατη, η προηγούμενη βρίσκεται εδώ.

Η δράση εκτυλίσσεται επί δικτατορίας. Ο Δήμος, ο κεντρικός ήρωας, είναι φιλόλογος σε κωμόπολη της Πιερίας. Ταξιδεύει στην Αίγινα μαζί με τον φίλο του τον Αντρέα για να βρει την παλιά του αγάπη. Ξανασμίγουν. Σήμερα ολοκληρώνουμε το πέμπτο κεφάλαιο, με την επιστροφή.

Στο σημερινό απόσπασμα, οι δυο φίλοι συζητούν για διάφορα και απαγγέλλουν -μεταξύ άλλων, το ποίημα Ψαροφιλοσοφία του Ρούπερτ Μπρουκ. Αυτό το ποίημα το θυμάμαι να το απαγγέλλει ο πατέρας μου. Αν δείτε το πρωτότυπο (με τίτλο Heaven) θα διαπιστώσετε ότι η ελληνική μετάφραση παίρνει πολλές ελευθερίες. Ωστόσο, δεν γίνεται αναφορά σε όνομα μεταφραστή και είναι κρίμα. Δεν μπόρεσα όμως να βρω τίποτα σχετικό (και, εκτός αυτού, ίσως λείπει κάποιος…

View original post 3,454 more words

Εκδήλωση – Βιβλιοπαρουσίαση στην Κατάληψη Παπουτσάδικο, με την Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα για την Ψυχική Υγεία

AIKATERINI TEMPELI

Κατάληψη Παπουτσάδικο

View original post

Μάρτα Οριὸλς (Marta Orriols): Πριγκίπισσα

Πλανόδιον - Ιστορίες Μπονζάι

Μάρ­τα Ὀ­ριόλς (Marta Orriols)

Πριγ­κί­πισ­σα

(Princesa)

ΙΓΟΥΡΑ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙΣ νὰ σὲ πά­ω, Πά­ου­λα;»

        «Θὰ μοῦ κά­νει κα­λὸ λί­γος κα­θα­ρὸς ἀ­έ­ρας.»

        Μὲ μιὰ ἄ­κε­φη κί­νη­ση τοῦ χε­ριοῦ, ἀ­πορ­ρί­πτει γιὰ πολ­λο­στὴ φο­ρὰ τὴν πρό­τα­ση, ἐ­νό­σω βα­δί­ζει πα­ρα­πα­τών­τας προ­σποι­ού­με­νη μιὰ ἀ­νέ­φι­κτη γα­λή­νη. Καὶ τὰ τα­κού­νια δὲν βο­η­θᾶ­νε. Εἶ­ναι σχε­δὸν ἕ­ξι τὸ πρω­ὶ καὶ ὁ οὐ­ρα­νὸς τοῦ Ἰ­ου­νί­ου ἔ­χει ἀρ­χί­σει νὰ ρο­ζί­ζει· θέ­λει νὰ τρέ­ξει, ἀλ­λὰ τὰ πο­τὰ ποὺ ἔ­πι­νε ὅ­λη νύ­χτα ἔ­χουν ἀ­να­κα­τευ­τεῖ καὶ τῆς προ­κα­λοῦν μιὰ ἐ­λα­φριὰ ζά­λη.

        «Πο­λὺ κ­α­λά, ὅ,τι πεῖς. Θὰ σοῦ τη­λε­φω­νή­σω γιὰ τὴν Τέ­ταρ­τη. Ἂν ἀλ­λά­ξεις γνώ­μη, μὲ εἰ­δο­ποι­εῖς. Ξε­κου­ρά­σου, πριγ­κί­πισ­σα!», τῆς φω­νά­ζει ἐ­νῶ βά­ζει μπρός. Ἡ φω­νὴ τῆς φί­λης της ἠ­χεῖ ἀ­δι­ά­φο­ρη κα­θὼς περ­νά­ει μὲ τὸ αὐ­το­κί­νη­το ἀ­πὸ δί­πλα καὶ κορ­νά­ρει τρεῖς συ­νε­χό­με­νες φο­ρές. Ἡ ἠ­χὼ τῆς φω­νῆς χά­νε­ται ἀ­μέ­σως μέ­σα στὸ θό­ρυ­βο τῶν ὑ­πό­λοι­πων ὀ­χη­μά­των ποὺ ἐ­πί­σης τε­λει­ώ­νουν τὴ νύ­χτα, ἢ ἀ­κρι­βῶς τώ­ρα ἀρ­χί­ζουν…

View original post 687 more words